Zajęcia w Przedszkolu Muzycznym odbywają się w cyklu czteroletnim. Prowadzone są elementami metod C. Orff'a, Z. Kodaly'a, E. Jaques Dalcroze'a i E. E. Gordona. Dzieci uczęszczają na zajęcia raz w tygodniu:
- 2-3-4-latki po 25 minut
- 5-6-latki po 35 minut.
Niewielka ilość osób na zajęciach (12-15) umożliwia optymalny rozwój zdolności muzycznych dzieci. Nieoceniona wydaje się obecność rodziców na zajęciach w pierwszych miesiącach edukacji muzycznej (szczególnie w przypadku 2 i 3-latków).
Celem zajęć umuzykalniających jest:
- rozwój zdolności muzycznych,
- rozwój zainteresowań muzycznych,
- ogólny rozwój dziecka przez muzykę.
Okres przebywania w przedszkolu uważa się za najwłaściwszy do rozpoczęcia podstawowej, poważnie traktowanej edukacji muzycznej. Każde dziecko "nosi w sobie" muzykę spontaniczną, ma potrzebę zabawy, śpiewu, gry, tańca i tworzenia własnych śpiewanek. W tym wieku kształtują się upodobania i podstawy osobowości.
W okresie od 2 do 6 roku życia śpiew i muzyka są ściśle powiązane z zabawą ruchową. Dzieci chętnie nucą, bawią się i tańczą przy muzyce. Z łatwością opanowują podstawowe pojęcia muzyczne, techniki gry na instrumentach perkusyjnych oraz kroki taneczne. Wprowadzane są w świat muzyki. Mają możliwość kontaktu z "żywą" muzyką.
W trakcie ostatniego roku edukacji przedszkolnej przeprowadzony zostaje test "Średniej miary słychu muzycznego E. E. Gordona". Służy on przede wszystkim informacji o poziomie uzdolnień muzycznych dziecka. O jego wynikach poinformowani są rodzice.
W toku nauczania realizowany jest:
RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA W PRZEDSZKOLU MUZYCZNYM
1. ĆWICZENIA I ZABAWY MUZYCZNO - RUCHOWE:
a) Ćwiczenia i zabawy kształtujące prawidłową postawę, wyrabiające sprawność fizyczną oraz estetykę ruchów:
- chodzenie, bieganie, podskoki w ustawieniu swobodnym 1 zorganizowanym (w kole, rzędzie, w rozsypce, parami), próby utrzymania regularnych odstępów pomiędzy dziećmi w kole
- kształtowanie sprawności manualnych poprzez ćwiczenia z rekwizytami,
- poznawanie własnego ciała (ćwiczenia poszczególnych grup mięśni),
b) Ćwiczenia i zabawy orientacyjno - porządkowe:
- reakcja na sygnały muzyczne,
- ćwiczenia przestrzenne (różnorodne ustawienia na sygnały w kole, parach, grupach, w dwu-, trzyosobowych kółkach, w szeregu, itd.
- ćwiczenia inhibicyjno - incytacyjne,
- gry i zabawy z zachowaniem ustalonych zasad,
2. ĆWICZENIA WYRABIAJĄCE POCZUCIE RYTMU I TEMPA:
- słuchanie rytmów "mówionych" (w metrum parzystym, nieparzystym, kombinowanym, typowym, nietypowym),
- poruszanie się w pulsie,
- wyklaskiwanie wartości miarowych,
- wyklaskiwanie prostych rytmów,
- granie rytmów znanych piosenek na instrumentach perkusyjnych,
- rozpoznawanie znanych piosenek, rytmiczanek w oparciu o ich charakterystyczny rytm,
- rozróżnianie metrum parzystego i nieparzystego,
- rozróżnianie motywów rytmicznych: "różny", "taki sam",
- utrzymywanie jednakowego tempa marszu,
- próby stopniowego przyspieszania i zwalniania tempa w marszu, mowie i klaskaniu,
- nauka prostych tańców ludowych i narodowych,
3.ĆWICZENIA I ZABAWY ROZWIJAJĄCE INWENCJĘ TWÓRCZĄ DZIECKA:
a) Ćwiczenia i zabawy ruchowe:
- naśladowanie ruchów zwierząt, czynności dorosłych, itp.,
- odtwarzanie ruchem i gestem nastroju muzyki,
- próby ilustrowania ruchem piosenek i miniatur instrumentalnych wg propozycji nauczyciela oraz pomysłów dzieci,
b) ćwiczenia słowno - muzyczne:
- nauka gry na dzwonkach diatonicznych różnych skal dźwiękowych, ilustrujących opowiadanie nauczyciela lub ułożone przez dzieci,
- układanie melodii do podanych tekstów,
- układanie własnych tekstów, tworzenie do nich własnych melodii,
4. ĆWICZENIA SŁUCHOWO - GŁOSOWE:
- rozpoznawanie odgłosów z otoczenia - zagadki słuchowe, rozpoznawanie rejestrów, kontrastów dynamicznych, barwy instrumentów muzycznych,
- rozróżnianie melodii opadających i wznoszących się,
- rozpoznawanie znanych piosenek na podstawie fragmentów melodii (granych lub śpiewanych),
- określanie kontrastów: szybko - wolno, smutno - wesoło (starsze dzieci durowo - molowo), cicho - głośno (piano - forte), wysoko - nisko,
- aktywne słuchanie krótkich utworów literatury muzycznej,
- słuchanie melodii opartych na różnych skalach (jońskiej, doryckiej, frygijskiej, lidyjskiej, miksolidyjskiej, eolskiej harmonicznej, lokryckiej),
- rozpoznawanie ilości granych dźwięków,
- rozpoznawanie tańców ludowych na podstawie granej lub śpiewanej melodii,
- śpiewanie w górę i w dół gamy: majorowej, minorowej eolskiej i harmonicznej,
- śpiewanie piosenek w metrum parzystym, nieparzystym, opartych na różnych skalach,
- ćwiczenia emisyjne, oddechowe i regulujące siłę głosu,
- ćwiczenia artykulacyjne,
- rozpoznawanie motywów zakończeniowych: D - T,
- umiejętność zakończenia melodii na T,
- powtarzanie motywów melodycznych za głosem lub instrumentem,
- śpiewanie melodii solmizacją,
- układanie prostych melodii z szablonów (na zasadzie dyktanda),
5. MUZYKOWANIE NA INSTRUMENTACH PERKUSYJNYCH:
- nauka gry na dzwonkach diatonicznych,
- nauka gry na pozostałych instrumentach perkusyjnych,
- granie akompaniamentów do piosenek i utworów instrumentalnych,
- tworzenie prostych ilustracji dźwiękowych,
6. WYBRANE WIADOMOŚCI O MUZYCE:
- wprowadzenie pojęć: piano, forte, dur, moll, ćwierćnuta, ósemka, półnuta, cała nuta, pauza ćwierćnutowa, puls, rytm, zwrotka, refren, klawiatura, bas, wiolin, dyrygent, partytura, koncert, itp.
- nazwy instrumentów muzycznych,
- nazwy polskich tańców ludowych,
- określanie wartości nut wg czasu ich trwania,
- formy: ronda, ABA, AB, piosenki,
- nazwy solmizacyjne i literowe.
Służenie dziecku przy pomocy muzyki jest zadaniem delikatnym. "Zdane na łaskę" dorosłych, pełne ufności do nauczyciela, ze swą oryginalnością psychiczną dziecko potrzebuje nauczyciela - wychowawcy, przekazującego piękno, pilnującego porządku.
Wartości i treści wpajane małym dzieciom w okresie "emocjonalnej i poznawczej chłonności" mają istotne znaczenie w kształtowaniu się późniejszej postawy dojrzałego człowieka. Słuszne wydaje się stwierdzenie J. Brunera, że "dziecko jest ojcem człowieka w sposób, który może stać się nieodwracalnie jednokierunkowy, ponieważ nadrobienie niewielkiego nawet zubożenia jego doświadczeń we wczesnym okresie dzieciństwa stanowi dla większości organizmów przeszkodę nie do pokonania w późniejszym okresie życia".
Opracowała:
mgr Agnieszka Sienkiewicz